Pierwszeństwo pieszych od 1 czerwca. Poradnik jak przetrwać na drogach

Nowe przepisy dotyczące pierwszeństwa na przejściach powstały, by poprawić bezpieczeństwo w tych miejscach, ale mimo wszystko mogą one stanowić dodatkowe wyzwanie zarówno dla kierowców, jak i samych pieszych. Dlatego też warto zapoznać się z tym poradnikiem, niezależnie „po której stronie barykady” się znajdujesz.

Przypomnijmy, że w ramach wprowadzanego 1 czerwca 2021 roku pakietu zmian w przepisach ruchu drogowego znalazł się również zapis o pierwszeństwie pieszych już w momencie, gdy wchodzą oni na przejście. Oznacza to, że kierowcy muszą zatrzymać się przed przejściem i ustąpić pieszemu nawet, gdy ten fizycznie nie znajduje się jeszcze na zebrze. Przeczytaj więcej na temat tego co zmienia się w przepisach ruchu drogowego od 1 czerwca.

Czy przepisy rzeczywiście przełożą się na poprawę bezpieczeństwa? Na ten moment jeszcze trudno to przewidzieć. Eksperci ruchu drogowego i prawnicy wyrażają różne opinie na ten temat. Jedni mówią też, że teraz łatwiej będzie skazać winnych za złamanie przepisów i doprowadzenie do wypadku na przejściu. Drudzy, że wręcz przeciwnie: że pojawi się nowe pole do interpretacji, czy pieszy jeszcze "wchodził" na przejście, czy już na nie "wtargnął". Udokumentowanie przebiegu i ocena zdarzenia w sądzie może okazać się uznaniowa.

Trudno jednoznacznie określić również znaczenie zapisu o obowiązku pieszego do zachowania szczególnej ostrożności przy wchodzeniu na przejście. Czy odnosi się ona również do upewnienia, że pieszy wchodzi na przejście w miejscu, w którym kierowca ma w ogóle szanse go zobaczyć? Z takimi dylematami będą musieli zapewne niestety zmierzyć się w najbliższych miesiącach polskie sądy.

Obowiązujące od 1 czerwca przepisy powinny uczulić czujność pieszych jeszcze w jednym zakresie. Zaktualizowane prawo nakłada bowiem na pieszych zakaz korzystania z telefonu lub innego urządzenia elektronicznego podczas wchodzenia i przechodzenia przez jezdnię lub torowisko.

Można się spodziewać, że ubezpieczyciele sprawców wypadków będą starali się wykazać, że potrąceni piesi byli rozproszeni w momencie wejścia pod koła auta przez jakieś urządzenie i na tej podstawie będą chcieli obniżyć wysokość przyznawanego odszkodowania. Będą przy tym powoływali się na artykuł 362 kodeksu cywilnego - ten sam, z którego korzystają w przypadkach na przykład przy potrąceniu osób wbiegających pod koła auta bądź pijanych rowerzystów.

Pierwszeństwo pieszych: co robić jako kierowca?

Jeśli jesteś kierowcą i zadajesz sobie teraz pytanie, jak jeździć przez przejścia dla pieszych po 1 czerwca, to niestety mamy trudne wiadomości. Najprostszym i najskuteczniejszym sposobem będzie po prostu bardzo wolna jazda w obrębie przejść dla pieszych. Potrzebne może okazać się zwalnianie za każdym razem do prędkości, która umożliwi praktycznie natychmiastowe zatrzymanie w obrębie pasów.

Taki efekt u kierowców byłby idealny z punktu widzenia pieszych i pomysłodawców tych przepisów. Jednak nawet najostrożniejsza jazda nie zapobiegnie wszystkim potrąceniom. Zwłaszcza, jeśli wynikają z winy pieszego. Jak może w obliczu tych nowych przepisów bronić się kierowca i dowodzić swojej niewinności? Z pomocą może tu przyjść kamerka nagrywająca obraz przed samochodem. Sprzedaż takich urządzeń w najbliższych tygodniach niewątpliwie wzrośnie w polskich sklepach.

Na pocieszenie pozostaje kierowcom fakt, że zaadaptowanie się do nowych przepisów nie musi być dla nich aż takie trudne. W końcu codziennie na wielu skrzyżowaniach i w innych miejscach muszą oni ustępować pierwszeństwa innym uczestnikom ruchu drogowego i być gotowym do pełnego zatrzymania. Wyrobienie sobie podobnego nawyku w obrębie przejść dla pieszych nie powinno być więc aż tak straszne.

Pierwszeństwo na pasach: co powinien robić pieszy?

By nowe przepisy przyniosły oczekiwany skutek, również piesi powinni pamiętać o paru zasadach i wprowadzić parę dobrych nawyków. Przede wszystkim powinni pamiętać, że samo pierwszeństwo nie daje im jeszcze automatycznie możliwości wejścia na drogę w każdym momencie. Warto samemu dbać o swoje bezpieczeństwo i wejść dopiero po upewnieniu się, że inni użytkownicy ruchu nas widzą i mają możliwość ustąpienia nam pierwszeństwa.

W takich przypadkach dobre okazują się praktyki ze świata motocyklistów. Jedną z nich jest sposób na upewnienie się, że kierowca danego samochodu nas widzi i że rozumie, co planujesz zrobić. Najlepszą metodą na to jest nawiązanie z nim kontaktu wzrokowego, który pozwala doskonale odczytać intencje prowadzącego auto.

Drugą dobrą radą jest stosowanie się zawsze i wszędzie do zasady ograniczonego zaufania. Piesi nie powinni tracić czujności nawet, jeśli zatrzymał się kierowca na jednym pasie, bo to jeszcze nie daje gwarancji na to, że zrobi to również kierowca z drugiego pasa. Ostatecznie nie chodzi przecież o to, kto miał rację, ale o to, by wszyscy bezpiecznie i bez stresu dotarli do celu.

I sądząc po tym, ile rad jest potrzebnych, by taki cel osiągnąć, to nie można oprzeć się wrażeniu, że ważniejsza od nowych przepisów i surowych kar powinna być jednak sumienna edukacja i zaszczepianie we wszystkich uczestnikach ruchu drogowego dobrych nawyków i zdrowego myślenia.